Training in het Tekkelenburger Land, 24 t/m 27 juli 2014

Trainen, trainen, trainen....

Afgelopen donderdag t/m zondag hebben we weer in het Tekkelenburger Land getraind met Monika en Dieter, de pachter van de velden en bosjes, tevens keurmeester en obman over het gebeuren met jagdhonden van de jagdvereniging van deze omgeving.

Monika kijkt kritisch hoe mijn collega werkt met de hond.

We hebben lange werkdagen gehad. Om 08:00 het veld in om de honden kort uit te laten. Een kwartier later begonnen we in groepjes met het oefenen, rekening houdend wat het duo hond - baas/bazin nodig had. En pas om 18:00 werden de oefeningen afgerond, om dan nog met de honden een rondje te lopen en ze aansluitend te voeren. Waarna we gezamenlijk naar een restaurant reden om te eten.... Om nog weer later naar het logeeradres te rijden, de honden een laatste keer van de dag uit te laten, te douchen, en dan eindelijk lieten we ons doodmoe in het bed vallen om de wekker te stellen zodat we de volgende dag weer om 05:30 mochten op staan.

Wat ik wel erg jammer vond, Monika wilde niet dat ik steeds met het fototoestel in de weer was. Ze vindt, dat, als ik werk met de hond en tegelijk foto’s maak, ik teveel afgeleid ben en de hond mij niet serieus neemt. Heeft ze waarschijnlijk gelijk, toch jammer! Dit keer was erg veel toegepast werk. Vaak was ik alleen met Dieter of Monika. Ik kon daarom ook niet gewoon een collega vragen...

“Lautnachweis” (Blaffend haarwild achteraan jagen).

Op de eerste ochtend mocht ik gelijk met Monika en Dieter het veld in, we wilden de “Lautnachweis” voor Foppe halen. Deze  is nodig voor de proef van 1000 m zweet, 20 uur oud. Monika en ik wisten dat Foppe tijdens het jagen achter wild aan geluid van zich geeft. Maar het moet officieel. Omdat Monika en Dieter keurmeester zijn mogen ze samen de test afnemen en beoordelen.

We reden over de veldwegen op zoek naar wild, maar vonden geen hazen. Eindelijk kwamen we bij een veld waar vier hazen op verschillend afstand zaten. Maar ik was niet zo snel voorbereid, had nog geen laarzen aan en toen ik eindelijk klaar was, waren alle gevlucht. Dom van me, ik zal me een andere keer, voordat ik in de auto stap voor zulke ondernemen, beter voorbereiden! Het wild wacht immers niet op ons. Foppe en ik gingen nog wel het veld in, maar Foppe wist niet goed wat van hem verwacht werd en snuffelde wat rond. Ook was hij nog niet vrij genoeg en bleef kleven in mijn buurt.

Op het volgende veld zagen we in de verte een haas. Foppe had hem in de gaten, holde naar voren en jaagde hem achteraan. Maar we hoorden niets. Misschien blafte hij, maar niet hard genoeg voor onze oren. Foppe had wel zin in en liet zich niet terugfluiten. Weg hond, gelukkig waren er nauwelijks straten in de omgeving! Na ca. 10 minuten kwam een kuchend zwart-wit hondje in volle vaart op mij af. Voller klitten en nat, ietsje vies, maar vrolijk, opgetogen. Monika was niet in de buurt, dus ik besloot maar niet te veel te schelden. Wel wetend dat Monika daar niet mee eens was. Foppe heeft immers niet op het fluiten gereageerd en ging gewoon door met zijn spannende  bezigheid. Ik vond op dit moment dat ik hem gewoon negeren wil voor een half uurtje. Hij heeft immers heel snel vrolijk na zijn gedaan werk mij weer opgezocht. Het is maar de vraag of hij nog zo snel naar mij toekomt als ik hem ga straffen.

Ik heb Foppe aan de riem terug naar de auto gebracht en toen hebben we de oefening afgebroken voor deze dag. We hadden nog drie dagen met kans tot succes te komen.

Op dag twee gingen we weer vroeg op zoek naar wild. We zagen al gauw een bok en een geit rusten in een heg. Het was niet de bedoeling reewild te jagen. We wilden liever hazen opjagen voor deze ene proef. Hazen kan Foppe zeker niet krijgen. Bij reewild was ik onzeker wat hij deed en zoals we allen wisten was hij erg moeilijk terug te fluiten.

Rustende geit

Een paar velden verder van de gespotte reeën mocht ik Foppe langs de heg laten zoeken (stöbern). Ik moest hem behoorlijk aansporen, hij begreep niet dat hij zelfstandig mocht/moest zoeken. Het collideerde met het gecontroleerd laten lopen tijdens de dagelijkse wandelingen. Daar mag hij alleen op de weg en 20 meter voor of achter mij gaan, dit geldt ook in het woud. Toen we ongeveer in het midden van het veld waren zag ik een jong ree weghollen. Het liep richting natuurgebied, Foppe keek op dit moment in mijn richting en ik wees met mijn arm de andere kant van het veld aan, zodat hij niet richting natuurgebied achteraan ging. 

Op de andere kant was weer een zelfde heg, met veel dekking voor vogels en haarwild. Het duurde niet lang en Foppe had succes: hij had een jonge bok opgespeurd en hij liep zo ongeveer de beiden keurmeesters voor de voeten, Foppe bos en verlangend achteraan, woest blaffend. Gewenste bewijs was er, dus ik mocht Foppe fluiten om terug te komen. Gelukkig kwam hij al na een minuut terug. Weer met hoge staart, kwispelend en snel. En nu kon ik hem ook echt prijzen! En we hadden het binnen. Nu moest hij alleen nog goed op de schot reageren, respectieve, hij mocht helemaal niet erop reageren....

Waarom deze proef, en op deze manier?

Normaal wordt deze proef tijdens een jagd afgenomen. Maar ik had deze gelegenheid niet. Dus moest ik het op deze manier doen. Gelukkig heeft Dieter dit toegestaan in het belang van, dat ik daarna de moeilijke zweetproeven (Verbandschweissprüfungen) kan doen. Lang niet elk jager, spreek pachter van een revier, stemt daar toe. Het is immers een raar gebeuren. Nu moest de hond achteraan. Maar als hij de proef heeft, dus 'sichtlaut' bevestigt is van twee keurmeesters, kan en moet ik serieus aan werken dat Foppe af te roepen is bij het volgen van een gezonde haas. 
Het idee is van de Jagdhundegebrauchsverein (JGHV) dat tijdens de jacht een hond pas voor zweetwerk te gebruiken is als hij blaft als hij een ziek wild achteraan gaat. Dan weet namelijk de jager dat de schot raak was en de hond het werk gaat doen.
Dus samengevat is het zo dat als 2 keurmeester gehoord hebben dat de hond blaft als hij wild achteraan gaat en hij bovendien ook schotvast is, mag de hond de zweetproef doen die over 1000 m gaat en 24 uur oud is. Pas als de hond de zweetproef heeft gehaald is hij bekwam is om officieel nazoeken te doen.

Een beetje verderop de bok

Het testen van de reactie op de schot.

Hoe schotvast is Foppe? Ik heb me deze vraag al heel lang gesteld. Ik wil hiervoor even een inleiding geven omdat ik het hele vraagstuk erg complex vind.

Mijn eerste Stabij Bessel, nu 11 jaar oud, is absoluut niet schotvast is en reageert zeer sterk op alle herrie (onweer, vrachtauto's, tractor, straatbouwmachines etc.).  Hij begint te trillen, begint te hijgen en het kan zo ver gaan dat hij zelfs geen voer meer tot zich neemt. 

De oude hond is angstig - wat te doen met de jonge, dat die geen angst overneemt?

Ik was in het begin erg onzeker hoe ik met Foppe zal omgaan in deze situaties. Foppe als pup heb ik dan ook gescheiden gehouden van Bessel tijdens het onweren of het afsteken van vuurwerk. 
Pas nadat ik vastgesteld had dat Foppe zich niets aantrekt van Bessels reacties heb ik de beiden weer samen gelaten bij dergelijke situaties. Desondanks heb ik ze dan nooit zonder toezicht gelaten tot kort geleden. Het zou toch kunnen dat Foppe nog iets raar zou beleven en hij dan ook ineens bang is. Tegenwoordig ligt Foppe vaak gewoon languit in de buurt van mij, terwijl Bessel het donkerste, achterste hoekje in de woning opzoekt en niet meer weg te lokken is. 
Interessant vond en vind ik nog steeds onderstaande foto tijdens de jaarwisseling met veel geknal. Foppe is op het foto 9 maanden oud. Kort voor dit foto ontstond waren de eerste hevige knallen. Foppe schrok erg en sprong in een paniekmoment in mijn armen. Gelukkig stond ik net naast hem. Foppe reageert heel goed op mij en ik kon hem dan ook gelijk rustig stellen. En in een mum van tijd was hij al weer rustig en liep gewoon rond alsof niets was. Een geluk dat ik deze situatie zo goed in de hand had!

 

Jonge Foppe bekijkt oude Bessel, die bang is voor knallen.

Misschien omdat Bessel zo angstig is was ik tijdens de training toch steeds aan het vergelijken hoe de honden in Monika's groepje op schieten reageerden. Een keer, vorig jaar, werd ik me toch onzeker van Foppe. Hij zwom in het water en moest een eend apporteren. Om hem te laten wennen aan de schot (proefsituatie) werd ca. 10 m naast hem op de drijvende (dode) eend geschoten. Hij wendde kort af en wilde niet meer apporteren. Gelukkig heb ik goed gereageerd en hem gelijk gemotiveerd met woorden. Hij draaide daarop terug en ging ze alsnog halen. Maar hij toonde even dat het hem teveel was. Nu is het zo dat de knal als je op het water schiet waarschijnlijk harder is voor de hond in het water dan voor ons, staand naast het water.  Ik vind het ook een akelijke proefsituatie. Zo dicht bij de hond moeten schieten! Maar het onderdeel van de proef is wel belangrijk en als de niet bestaat is hij niet voor de jagd te gebruiken. Dus einde proef, en - geen jagdverzekering wil zo een hond verzekeren.

De vogelverschrikapparaat. 

Later kwamen Foppe en ik nogmaals in een moeilijke situatie. Afgelopen winter hebben we op de oefenplaats met de vos geoefend. Vlak daarnaast was een vogelverschrikapparaat opgezet. Hij plofte zo elke 15 min. drie keer achter elkaar om de vogels te verschrikken. Het doel was dat de honden ondanks het geluid alle werkzaamheden verrichtten. Dat werd Foppe teveel. Hij weigerde ineens alles. Hij vluchtte zelfs een keer bij gelegenheid in de auto en was nauwelijks meer uit te krijgen. Ik was onzeker over zijn gedrag en we reden 500 m verderop het land in om daar verder te werken. Het idee was van Monika en had wel wat. Hij werd gevraagd om toch te werken op afstand van het schieten. Zo een aard compromis. Maar ook daar wilde mijn kereltje niet graag meer werken. Omdat ik zag dat nu nog werken averechts tot zijn vorige prestaties werkte, stopten we voor deze dag de training. Ik besloot ook, om voorlopig niet meer op de oefenplaats bij de oefeningen mee te doen. Achteraf weet ik nu dat dit een goed besluit was.

Laten rusten, niet forceren.

Daarna lieten we het schieten voor een tijdje rusten. Ik heb hem wel steeds goed observeert bij herrie. Ik mocht hem niet direct aankijken, luid Monika, enkel uit mijn ooghoeken mocht ik hem begluuren. Ik herkende geen problemen rond om mijn huis, het word noch af en toe geknald hier, in het woud rondom het huis. Ook op onweer en vuurwerk reageerde hij gelukkig nog nooit. 

Voorzichtig opnieuw beginnen met schieten.

Voorzichtig begonnen we weer met schieten in zijn buurt. Er was nog een jonge hond erbij gekomen in het groepje, deze moest ook wennen aan de schot. Dus Foppe en hij mochten trainen met de dummylauncher. Met het geweer werd een dummy weggeschoten. Men kan dit met verschillend sterke munitie. We begonnen met de zwakste. Foppe reageerde helemaal niet erop. Hij vond het leuk om de dummy te zoeken. Een keer kwam hij in een rapsveld terecht waar Foppe ca. 5 min. moest zoeken. Geen probleem, kwispelend kwam hij terug, trots de dummy in zijn vang.

4 dagen achter elkaar de kans om in verschillenden situaties aan het schieten laten wennen.

Nu waren we dus in Tekkelenburg en opnieuw hebben we voorzichtig met de dummylauncher geoefend. En opnieuw was voor Foppe alles in orde. Hij sprong weg, zocht en bracht zonder problemen. 

Eerste proefsituatie: veldwerk met schieten.

We gingen een stap verder. Foppe en ik moesten veldwerk doen en daarbij moest ik twee keer de lucht in schieten met het hagelgeweer. We stonden aan de rand van een veld, 300 m lang, 150 m breed. Rechts was een heg, daarna kwam een klein bosje. Links was een maisveld. Foppe moest nu het veld afzoeken naar wild. Hij liep naar rechts en naar links en ik bewoog mee om Foppe een beetje te motiveren. Het liep niet echt vlot, hij heeft te weinig succes gehad tot nu toe en heeft geen wild gevonden op het veld. Hij kleefde wegens het apell tijdens het wandelen te veel bij mij. Maar eindelijk was hij toch twee keer ca. 40 m van mij vandaan en toen was de gelegenheid om te schieten. Weer iets nieuws voor Foppe: nu schiet ze ook nog? Hij bleef staan en keek me aan. Wat zal dat? Ik mocht helemaal niet erop reageren en liep gewoon de andere kant op. Tenslotte kwam Foppe mee – en kleefde opnieuw. Het duurde ongeveer 10 min. tot ik de tweede schot kon afgeven en hij voldoende van me vandaan was. 
Ik peinste, kleefde hij nu wegens de schot of wegens de gewoonte van het wandelen om in de buurt te blijven?

Monika oordeelde dat hij helemaal niet op de schot reageerde, maar dat hij teveel onder dwang is bij mij. Dus mijn fout. Puhhh-?!

Monika met een hond bij het zoeken naar uitgelegd wild.

Tweede proefsituatie: plaats houden tijdens het schieten.

De volgende situatie was op een veldweg met struiken langs de weg. De hond liep vrij bij voet, dan moest ik hem afleggen en ging 15 m verder waar ik achter een struik, met afstand van 20 seconden 2 schoten uit het hagelgeweer heb gegeven. De hond moest op de plek blijven. Hij mocht wel gaan zitten of zich draaien op de plaats. Foppe heeft een keer plaats gehouden, een keer ging hij zich draaien. Ik heb deze situatie alle 4 dagen 1 keer geoefend.

 

Een collega laat de hond een verloren apport uit het veld brengen.

Derde proefsituatie: het bouchieren.

Bouchieren noemt men het zoeken onder het geweer. Ik liep met de hond door een stuk bos waar ook veel onderhout was. De bedoeling was dat de hond wild opjaagde, hij moest dit op een afstand van ca. 10 tot 30 m van mij doen. Terwijl de hond zocht moest ik 2 keer een schot afgeven. Ook hier ging Foppe niet weg van me. Hij mocht tot nu toe niet gaan, waarom plots wel? Alle vier dagen hebben we het geoefend, maar Foppe ging niet verder dan 10 meter, dus zouden we de proef niet hebben gehaald. Gelukkig kunnen we nog een tijdje oefenen.

Monika laat de hond en de bazin de oefening zien.

 

 Vierde proefsituatie: de drijfjacht.

We stonden in een rij voor een woudrand, de honden moesten naast ons plaats houden. Niet allen van ons hadden een hagelgeweer bij zich. Dus stelden we diegenen met het geweer verdeeld in de rij. In het bos ging Monika en Dieter herrie maken (geluiden van wild drijven, opjagen) en afwisselend gingen de schoten los. De honden moesten plaats houden. Ze mochten wel gaan zitten maar niet naar voren schuiven. Foppe deed dit ook geweldig. Hij verroerde zich niet, zoveel ik uit de ooghoeken zag had hij niet eens het hoofd bewogen bij het schieten. Natuurlijk lag hij onaangelijnd.

Zo hoe hij afgelopen dagen werkte had hij een dikke schotvast verdient. De weg was vrij om me voor de moeilijke zweetproef aan te melden!

Natuurlijk hebben we ook nog veel andere disciplines geoefend. Maar voor nu laat ik het rusten. Ik zal stap voor stap berichten schrijven van ons training. Zodat de lezer een beeld krijgt van de Verbandsgebrauchs-hundeprüfung, de VGP, de meesterproef, zoals de Duitse jager zegt, waar ik me op voorbereid.