Speuren in het bos van Ermelo

De honden merkten het al een paar dagen voordat het ging gebeuren. Vrouwtje pakte steeds weer voorwerpen uit de kist in de kelder en legt ze in een rugzak. De voorwerpen ruiken naar bos, veen en Bessel. Ook de laarzen en de jas waar vrouwtje meestal mee naar buiten komt werden klaargelegd. 

Zaterdagochtend was het dan zover. 

Ik reed met Foppe naar de Veluwe. Het was meer dan tweeënhalf uur rijden. Onderweg werd Foppe de tweede keer in zijn leven misselijk van het autorijden. Ik had hem geen ontbijt gegeven, desondanks had hij toch na een half uur rijden wat gras en gal over gegeven. Na drie kwartier rijden was de snelweg afgezet. Ik moest omrijden.

Gelukkig had ik de afgesproken plaats op tijd bereikt. 

                         Op de weg naar de eerste plaats waar we werkten.

Petra Driesen, eigenares van het holistisch centrum voor kleine huisdieren in Moerdijk, had zoals steeds alles tot in de puntjes voorbereid.

We waren een klein groepje, acht vrouwen met zes ruien, in de leeftijd van 7 maanden (Foppe) tot 9 jaar. De redenen waarom we wilden meedoen was verschillend, een rui was erg dominant, moest wat te doen hebben, de ander kon niet meer veel bewegen, hij kon misschien bij het speuren een bevredigende bezigheid vinden. Enkelen waren gewoon nieuwsgierig hoe het de hond ging doen, hadden al gemerkt dat hun hond de neus graag gebruikte.
Petra kende iedereen al. Het was meteen een sfeer van we "Yes, we gaan samen een fijne dag beleven!"

De anderen deelnemers kwamen uit heel Nederland, er was zelfs iemand vanuit het Zeeland hier.

Petra kende ik vanuit mijn tijd waar ik in Nederland woonde. Ik had bij haar met Bessel enkele workshops bezocht.

Ik ben al die tijd haar nieuwsbrieven blijven lezen. Deze workshop leek me leuk om met Foppe mee te doen.

Bij een kopje koffie vertelde ze over wat we gingen doen en behandelde de kennistheorie. 

We hadden allen een lange lijn van 5 meter, een tuigje, 5 smellers en 3 kleine knuffel zonder piep meegebracht.

In de ochtend gingen we speuren.
Grote beuken die gedeeltelijk het blad al hadden verloren, stonden ver uit elkaar. Ideale grond om een beginner te laten speuren. Ook het weer was uitstekend, het had geregend en het was vrij vochtig en windstil. De menselijke partikel die van de voorloper naar beneden vielen konden goed op de plek blijven. 

De eerste spoor mocht niet langer wezen dan 3 tot 5 meter. Dan moesten we een kleine knuffel van de hond neerleggen. Het begin moest iets van de straat af zijn en het liefst waren geen paddenstoelen, takken of uitwerpselen van dieren in de buurt van de spoor. Het begin van de spoor markeerden we met een vlaggetje. In de richting waar we gingen moest na ca.1,5 meter nogmaals een vlaggetje gezet worden. Het makkelijkste was voor de voorloper, als hij een boom of iets anders dat markant was in het vizier had. Om de hond te helpen of te controleren of hij goed loopt is dat belangrijk. De wind (als er was) moest in de rug waaien.

                                  Foppe wacht op zijn eerste spoor.

Bij het eerste spoortje had ik hem voor het eerste vlaggetje van het halsband afgelijnd en aan het tuigje vastgemaakt. Dan had ik hem naast het eerste vlaggetje laten staan, de hand voor zijn neus op de grond richting spoor uitgehaald en gelijktijdig gezegd "speur".

Foppe had bij deze eerste spoor nog niet helemaal begrepen om wat het ging. Hij snuffelde wat rond en toen hij eindelijk aanzetten wilde lag de knuffel al. Hij had helemaal geen interesse in de knuffel getond. Dus liet ik hem nog iets langer op mijn terugweg lopen (die ging in een grote boog weer terug naar het beginpunt).

We mochten deze oefening nog 2 keer herhalen op nieuw gebied. Ik heb in overleg gekozen om langere sporen uit te lopen. De 2e spoor was dan 10 meter en de 3e spoor 15 meter. Foppe deed het uitstekend, alleen was hij helemaal niet geïnteresseerd in de knuffel. Hij vond het speuren leuker dan de knuffel! Hij vond ze (elke keer een andere) wel, ging met de neus even snuffelen maar liep gelijk door zonder hem te pakken. Petra wist dat sommige honden een knuffel ook storend kunnen vinden omdat ze dan het verband leggen: knuffel gelijk einde speuren, terwijl speuren toch zo leuk is!

Ik zal dus nog wat moeten verzinnen hoe ik een spoor laat eindigen zodat het leuk blijft. 

Na deze oefeningen gingen we naar een moeilijker gebied. Daar stonden de bomen dichter en de wilde zwijnen hadden ongelofelijk veel bodem omgewoeld. De bodem was iets meer met zand vermengt. Het was bijna een akker. Ook stonden veel paddenstoelen. We gingen nu voor elkaar een spoortje lopen.

Foppe wachtend naast de volgepakte rugzak.
Pas op de foto zag ik dat het tuigje niet lekker zit!

 Aan het begin van het spoor  moest de voorloper een smeller (geurzakje, resp. een beetje linnen met de geur van de loper in een afgesloten plasticzakje) neerleggen. Aan het einde van het spoor werd een knuffel van de hond die speurt neergelegd.

Het was vrij onrustig in de buurt. Er kwam net een groep wandelaars en enkele fietsers op het mooie plekje af om aan de tweede houten tafel te picknicken. Ook gingen we allemaal te gelijk de hond op de spoor aanzetten. Voor Foppe was dat teveel afleiding. Gelukkig was Petra bij me en keek toe. Ik wist niet wat ik zou doen. Foppe snuffelde wat rond, maar wilde het spoor niet opnemen. Hij keek ook steeds weer in die richting waarvan net een geruis kwam. Ik gaaf hem de lijn, alle 5 meter, maar ging niet lopen. Ik zette hem nog een tweede keer aan. Weer niets. Ik had al die tijd niets gezegd behalve "speur" tegelijk met mijn handbeweging. Eigenlijk wilde ik na eindeloze 5 minuten opgeven. Juist op deze moment pakte hij het spoor op. Zijn lichaam kreeg spanning, de start ging nog een stukje omhoog en de neus ging over de grond in de goede richting. Veel te snel kwamen we na 10 meter bij de knuffel die hij even aanraakte en dan zonder op te pakken verder liep, de neus over de grond. Ik pakte de knuffel tijdens het overheen lopen op en liet Foppe het spoor nog 20 meter verder lopen. Gelukkig moest ik wegens mijn medecursisten bij het leggen van het spoor ver omlopen, zo had ik nog vrij veel spoor. Zonder hem abrupt te stoppen heb ik hem na een tijdje uitbundig geprijsd en toch nog met de knuffel gespeeld. Verrast over mijn hond en weer een ervaring rijker, namelijk dat men met geduld en vertrouwen verder komt dan met pushen en storen. 

Eindelijk neemt Foppe het spoor op, de lijn hangt nog slap.

De volgende oefening was naar mensen zoeken. Op een ander plek hebben we voor een medecursisten een spoor gelopen en ons achter een boom staand, verstopt. Het principe was het gelijke. Aan het begin een smeller van de voorloper, aan het einde de vreemde persoon met de eigen knuffel. 

Voor Foppe geen probleem, de spoor was eigenlijk te kort, na 15 meter stond de cursist al achter een boom. Mijn hondje reageerde deze keer zeer positief op het einde het spoor. Een  persoon vinden is ook leuk, en dan nog geaaid te worden. De knuffel was helemaal niet nodig. Hij had genoeg succes met de persoon.

We herhaalden de oefening nogmaals met het verschil, dat de persoon zich deze keer klein maakte achter de boom. Voor Foppe een reden om nog meer te genieten van, dat hij de persoon gevonden had.

Foppe heeft het spoor gevonden en gaat ze uitwerken, de lijn hangt los, ruim boven de grond.

Het zoeken naar voorwerpen

Intussen regende het en was het nog donkerder geworden. We kwamen tot het onderdeel zoeken. In het begin kregen we van Petra 3 dennenappels die we de hele tijd in de eigen zak moesten houden om mijn eigen geur te krijgen. 

Nu mochten we de hond vastbinden en de dennenappels in een  stuk bos gooien. Hier stonden vele jonge bomen dicht bij elkaar. 

Ik koos, om de dennenappels niet te ver te gooien omdat ik wilde zien wanneer Foppe ze in de neus kreeg. Dan kond ik hem op het juiste moment met mijn stem ondersteunen. Ook vond ik dat een lijn alleen maar hinderlijk was bij het zoeken tussen de velen bomen. Ik hoopte dat zijn wil om te zoeken overheerste en hij geen grappen uithaalde om weg te lopen. Zo ging ik met Foppe op het plek staan waar ik net de dennenappels gegooid had en maakte de lijn los. De fluit in de hand om hem op het juiste moment te kunnen terug te fluiten.

En waarachtig, op mijn commando "zoek" ging hij met de neus op de grond en zocht. Het duurde niet lang en hij vond de eerste dennenappel. Ondanks dat ik met hem het apporteren nog niet heb geoefend kwam hij ermee naar mij toe toen ik vlot. Ook het uit laten ging prima, en opnieuw stuurde ik hem met een "zoek" uit. Deze keer duurde het wat langer, maar hij deed ook alles prima, net zo de derde keer. Na deze oefening ging ik door de dolle heen en ik liet hem mijn blijdschap zien en voelen. Ik was zo verrast over Foppe, hij deed het veel beter dan vele honden, die de oefening al geoefend hadden. Hij was in zijn element, hij wilde werken en hij liet zich niet afleiden!

Nu was het volgens Petra eindelijk tijd om te pauzeren en iets warms te eten. De honden mochten in de auto wachten en uitrusten. Foppe kreeg eindelijk zijn ontbijt/middageten.
Omdat ik hem 's ochtends de regenjas niet aandeed was hij erg nat. Ik droogde hem af en trok hem dan de badjas van Bessel aan. Zo kon hij geen kou krijgen en droogde nog verder op.

Tijdens het lange wachten in de sterke regen had Foppe een regenjas om. Aan het einde
van de dag was ze loodzwaar, maar mijn hondje was op de rug en in de flanken droog!

In de namiddag hebben we in de regen nog enkele zoekoefeningen getraind. Opnieuw gebruikten we de smellers. Het was een stuk bos dat zeer onoverzichtelijk was en overzaaid met omgevallen bomen. We gingen de smellers ietsje verstekken. Daarbij liepen we kris kras door het gebied, zodat de sporen van het lopen niet direct tot de smellers gingen. Op het commando "zoek" en een teken met de hand ging Foppe prima het gebied in en vond al snel de eerste smeller. Twee korte tekenen met de fluit en hij kwam met de smeller naar mij toe! Ik had vier smellers gegooid en hij bracht ze me allemaal. 

Na deze oefening gingen we het veengebied in. Ik heb hier niet meegedaan. Ik zag nog net, hoe een van de eerste andere honden vandoor ging, een haas achteraan. De kansen waren groot, dat Foppe ook de spoor achteraan zal gaan, als hij ze zou vinden. Na al deze succes van vandaag had ik geen behoefte om Foppe nu ook vandoor te laten gaan. En, ik vond het eigenlijk ook genoeg voor mijn jonge hond.

Al veel te gauw (voor mij) was het tijd om af te ronden. Ik ben vrij intensief met Foppe bezig geweest. Maar ik heb toch ook gezien wat mijn medecursisten en hun honden deden. Elke hond had anders gewerkt. Eigenlijk was speuren en zoeken ook wat voor Bessel. Zo kon ik hem nog wat opdrachten geven die hem waarschijnlijk blij maakten. Hij had namelijk ontzettend de pest in om te gehoorzamen. Hij is vrij onafhankelijk. En speuren is in het bijzonder voor zulke honden.
Na de evaluatieronde wandelden we terug naar de auto's waar we afscheid van elkaar hebben genomen.

Petra en allen medecursisten, bedankt voor de fijne dag!